Software-, internet- of platformbedrijven in een groeifase kunnen in meer of mindere mate te maken hebben met eenzelfde patroon en de daarbij behorende symptomen: De coördinatie en aansturing van de softwaredevelopment is belegd bij de initiatiefnemer(s) en kan quasi nonchalant zijn ingericht. Men doet het ‘erbij’. Dat ging goed totdat door groei van het bedrijf iedereen het te druk kreeg. Vroeg of laat loopt het vast. Aan de motivatie en betrokkenheid ligt het uiteraard niet. Het is gewoon lastig er voldoende tijd voor vrij te maken en daarbij heeft men het vaak onvoldoende in de vingers.
Het kan dan aan van alles ontbreken. Vaak is het samen te vatten als een onbehaaglijk gevoel op de uitkomst van development activiteiten door onvoldoende grip. Een idee voor een feature gaat hortend en stotend de stapjes van een proces door en de realisatie is niet volgens plan. Zo kan de scope, doorlooptijd of iets anders tegenvallen. Dit zorgt ervoor dat verwachtingen bij gebruikers en klanten niet altijd uitkomen.
Concreet kan er van alles bij inschieten of van onvoldoende kwaliteit zijn zoals een roadmap of backlog, tijd om goed te concretiseren, tijd voor overleg, structuur en een realistisch geprioriteerde developmentagenda met in kaart gebrachte risico’s. Ook kunnen briefings incompleet zijn en voldoet de gerealiseerde software daardoor niet aan de verwachtingen die in de eerste plaats al niet goed waren uitgewerkt. Afijn er kan sprake zijn van een vicieuze cirkel of verbroken feedback loop. Aan de oppervlakte lijken items goed besproken en helder, maar achteraf ontstaan er te veel issues die allerlei nazorg nodig hebben.
Daarnaast zijn, door de groei van de organisatie, besluiten rondom development die in het begin nodig waren om budgettaire of andere redenen aan revisie toe omdat ze niet toekomstvast zijn. Zo kan het voorkomen dat een leverancier niet meer voldoet of past bij uitgangspunten als het vergroten van de continuïteit en verminderen van afhankelijkheden.
De rol van Digital Value Creators bij startups en scale-ups
We starten met een inventarisatie en doen meestal het voorstel om alle coördinatie en aansturing onder onze hoede te nemen zodat medewerkers dit los kunnen laten en weer vrij zijn voor hun kerntaken. Vaak brengen we eerst een structuur aan rondom het prioriteren en agenderen van softwareontwikkelingen. Daarnaast brengen we een ontwikkelroutine aan en richten het scrum proces in.
Bij de ontwikkelroutine helpen we met zaken als de minimale hypothese die gevalideerd moet worden. Voor welk type gebruiker heeft het waarde? Wat zijn de kosten en opbrengsten? We geven veel aandacht aan zaken als het concretiseren, refinen en opdelen/slicen van functionaliteit middels de mvp mentaliteit.
We overleggen doorlopend met leveranciers en developers om te polsen wat de technische mogelijkheden van functie zijn want dit heeft invloed op ontwerpkeuzes. We zijn het ‘technisch functioneel geweten’ en brengen diepgang en details aan waar dat nodig is. Met stakelholders werken we graag vanuit een raamwerk van objective key results (OKR’s), met naast een roadmap van features en epics ook heldere succes criteria.
We geloven sterk in de kracht van een autonoom team dus vertellen developers niet hoe ze moeten werken. Wel brengen we diepgang aan en vragen naar details om de logica te volgen en een vinger aan de pols te houden in de pragmatische, iteratieve manier van werken.
Tegelijk met deze verbeteringen starten we met het opleiden van interne medewerkers om eigenaarschap te nemen over het product.
Een aantal takeaways en boekentips
Begin met een cultuur van vertrouwen en een flexibele mindset.
(De Onbevreesde Organisatie – Amy C. Edmondson) (The Lean Startup – Eric Ries).
Zorg voor multidisciplinaire teams waar alle kennis die nodig is om het product te bouwen, aanwezig is.
Gebruik een iteratief eenvoudige ontwikkelroutine als Scrum.
(Scrum Guide – Ken Schwaber en Jeff Sutherland)
Zorg voor betrokken gebruikers door feedback te vragen en valideer de hypotheses die je doet met de markt.
Definieer een heldere definitie van waarde.
(The Art of Business Value – Mark Schwartz)
Door Joost van der Veen, Interim Product Owner / Development Manager